Një shpërthim vdekjeprurës i psittakozës, një infeksion bakterial i njohur gjithashtu si ethet e papagallit, ka prekur njerëzit që jetojnë në disa vende evropiane, tha të martën Organizata Botërore e Shëndetësisë.
Përhapja fillimisht u vu re në vitin 2023 dhe ka vazhduar deri në fillim të këtij viti,ku raportohet për vdekjen e pesë personave, sipas CNN.
Ethet e papagallëve shkaktohen nga bakteret në familjen Chlamydia që gjenden në një shumëllojshmëri të shpendëve dhe shpendëve të egër dhe të kafshëve shtëpiake. Zogjtë e infektuar nuk duken gjithmonë të sëmurë, por ata i largojnë bakteret kur marrin frymë ose jashtëqisin.
Njerëzit zakonisht preken nga ethet e papagallit duke thithur pluhurin nga sekrecionet e një zogu të infektuar, sipas Qendrave të SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve . Njerëzit gjithashtu mund të sëmuren nëse një zog i kafshon ose përmes kontaktit sqep me gojë. Sëmundja nuk përhapet përmes ngrënies së kafshëve të infektuara.
Transmetimi nga njeriu te njeriu është i mundshëm, por i rrallë, tregojnë studimet. Në shumicën e rasteve të fundit, njerëzit ishin ekspozuar ndaj zogjve të zbutur ose të egër që ishin të infektuar, tha OBSH.
Shumica e njerëzve që preken nga ethet e papagallit kanë një sëmundje të lehtë që fillon pesë deri në 14 ditë pas ekspozimit ndaj një zogu të sëmurë dhe mund të përfshijë një dhimbje koke, dhimbje muskujsh, një kollë të thatë, ethe dhe të dridhura. Antibiotikët mund të trajtojnë infeksionin dhe rrallëherë është fatale për njerëzit.
Austria, e cila zakonisht ka dy raste të kësaj sëmundjeje çdo vit, raportoi 14 raste të konfirmuara në vitin 2023 dhe katër të tjera këtë vit, që nga 4 marsi. Rastet nuk janë të ndërlidhura dhe asnjë nga individët nuk ka raportuar se ka udhëtuar jashtë vendit ose ka rënë në kontakt me zogj të egër.
Danimarka zakonisht përballet me 15 deri në 30 raste njerëzore çdo vit, shumica prej të cilave rrjedhin nga ekspozimi ndaj zogjve të përkëdhelur ose zogjve hobi si pëllumbat garues.
Ka 23 raste të konfirmuara me këtë shpërthim që nga 27 shkurti, por zyrtarët e shëndetit publik atje dyshojnë se numri i rasteve është në të vërtetë shumë më i lartë, tha OBSH.
Nga ato raste daneze, 17 persona janë shtruar në spital; 15 kishin pneumoni dhe katër kanë vdekur.
Të paktën një person në Danimarkë u prek nga ethet e papagallit nga një zog. Nga 15 rastet e tjera me informacion të disponueshëm për ekspozimin, 12 thanë se kishin kontakt me zogjtë e egër kryesisht përmes ushqimeve të shpendëve. Në tre prej rasteve, pacientët nuk kishin asnjë histori kontakti me shpendë të asnjë lloji.
Gjermania kishte 14 raste të konfirmuara të etheve të papagallit në vitin 2023. Ka pasur pesë të tjera këtë vit. Pothuajse të gjithë personat kishin pneumoni dhe 16 janë shtruar në spital.
Nga 19 rastet në Gjermani, pesë raportuan ekspozim ndaj zogjve ose pulave të sëmura.
Suedia ka parë një rritje të numrit të rasteve të etheve të papagallit që nga viti 2017.
Ai raportoi një numër jashtëzakonisht të lartë të rasteve në fund të nëntorit dhe fillim të dhjetorit, me 26. Ka pasur 13 raste këtë vit, që është më pak se numri i raportuar për të njëjtën periudhë kohore në pesë vitet e fundit.
Holanda ka parë gjithashtu një rritje të rasteve, me 21 raste nga fundi i dhjetorit deri më 29 shkurt, dy herë më shumë se e njëjta periudhë në vitet e mëparshme, tha OBSH. Zakonisht ai vend ka rreth nëntë raste në vit.
Të gjitha në rastet e fundit holandeze janë shtruar në spital, ku një person ka ndërruar jetë. Tetë raportuan se nuk kishin kontakt me zogj, shtatë kishin pasur kontakt me jashtëqitje nga zogjtë shtëpiakë dhe gjashtë kishin pasur kontakt me jashtëqitje të shpendëve të egër.
OBSH tha se do të vazhdojë të monitorojë shpërthimin së bashku me vendet e prekura.
Organizata po inkurajon mjekët që të jenë në vëzhgim për infeksionin dhe paralajmëron pronarët e shpendëve tëm butë dhe punëtorët që kanë kontakte të shpeshta me zogjtë që të kenë higjienë të mirë të duarve.
OBSH këshillon se njerëzit që kanë zogj të butë duhet të kujdesen që të mbajnë kafazet pastër dhe të shmangin mbipopullimin.