Një ditar i shkruar nga një autore kineze – fituese e çmimeve – që dokumenton jetën e saj në Wuhan në ditët e para të shpërthimit të coronavirusit, tani është përkthyer në anglisht.
Fang Fang filloi së pari të botojë rrëfime në internet të përvojës së saj në qytet në janar, ndërsa ende besohej se ishte një krizë lokale.
Hyrjet në ditarin e 65-vjeçares u lexuan gjerësisht, duke ofruar një përshkrim të rrallë në qytetin ku u shfaq për herë të parë virusi, shkruan BBC.
Në fillim të këtij viti, Wuhan u bë vendi i parë në botë që hyri në një gjendje të bllokimit të plotë që asokohe ishte i padëgjuar, por tani është bërë i përhapur.
Qyteti në thelb u nda nga jo vetëm Kina, por edhe pjesa tjetër e botës.
Ndërsa mbyllja vazhdoi, popullariteti i Fang Fang u rrit. Botuesit atëherë njoftuan se do të grumbullonin shënimet e saj dhe do t’i botonin në disa gjuhë.
Por njohja ndërkombëtare në rritje e Fang Fang nuk është njëjtë e vlerësuar edhe në Kinë – me shumë të zemëruar nga raportimet e saj, madje duke e quajtur atë një tradhtare.
Për çfarë ishte ditari i saj?
Në fund të janarit, pasi Kina vendosi një bllokim në Wuhan, Fang Fang – emri i vërtetë i së cilës është Wang Fang – filloi të dokumentojë ngjarjet në qytet në faqen kineze të mediave sociale Weibo.
Në shënimet e ditarit të saj, ajo shkroi për gjithçka, nga sfidat e jetës së përditshme, deri në ndikimin fiziologjik të izolimit të detyruar.
Botuesi HarperCollins thotë se ajo “i dha zë frikës, frustrimeve, zemërimit dhe shpresës së miliona bashkëqytetarëve të saj”.
Ajo shënon se ajo “gjithashtu flet kundër padrejtësive sociale, abuzimit të pushtetit dhe problemeve të tjera që penguan përgjigjen ndaj epidemisë dhe vetë përfshihet në polemikat në internet për shkak të saj”.
Në një shkrim nga ajo i botuar nga Sunday Times, ajo detajon një shembull ku shkoi të merrte vajzën e saj nga aeroporti.
“Në rrugë nuk kishte makina ose këmbësorë. Këto pak ditë ishin kur paniku dhe frika ishin në kulmin e tyre në qytet. Ne të dyja kishim maska fytyre”, tha ajo.
Si erdhi në vëmendjen ndërkombëtare?
Gjatë një kohe kur lajmet po filtroheshin shumë dhe gazetat e pavarura të lajmeve ishin të pakta, Fang Fang u shfaq shpejt si një burim i besueshëm informacioni.
Reputacioni i saj, si dhe fjalët e saj, u përhapën shpejt dhe nuk kaluan shumë kohë para se të gjenin rrugën për të dalë nga Kina.
Pse e sulmoi Kina?
Nacionalizmi kibernetik është i zakonshëm në mediat sociale kineze. Mijëra përdorues të internetit të zemëruar qëndrojnë të gatshëm të mbrojnë vendin sa herë që Kina kritikohet, poshtërohet ose i nënshtrohet një forme fyerjeje të huaj. Dhe Fang Fang është larg nga të qenit shkrimtari i parë kinez që përballet me reagimet në internet.
Në këtë rast, pasi virusi vazhdoi të përhapet në të gjithë botën, njerëzit filluan të bëhen më kritikë ndaj reagimit të Kinës ndaj shpërthimit. Kontrolli i rëndë dhe kritika nënkupton që shumë shkuan në mbrojtje.
Dhe pikërisht në këtë klimë u bë e ditur se veprat e Fang Fang ishin për t’u shitur në Perëndim.
Sipas faqes speciale të lajmeve “Çfarë ka në Weibo”, kjo ishte kur opinioni publik u kthye kundër kësaj, pasi “u bë e ditur se një botim ndërkombëtar i ditarit të saj ishte në para-shitje përmes Amazon”.
“Në sytë e shumë përdoruesve kinezë, një version i përkthyer i rrëfimeve kritike të Fang për shpërthimin e Wuhan do t’u ofronte kundërshtarëve të Kinës vetëm më shumë municione”, thotë raporti.
Ajo u pa shpejt jo si bartëse e së vërtetës, por përkundrazi tradhtare e Kinës, me disa duke thënë se po kapitalizonte famën e saj – dhe madje ndoshta përmes një tragjedie.
“Ajo po e kap këtë kohë të krizës kombëtare dhe po përfiton [prej saj]”, tha një përdorues në Weibo. “Kjo është përçmuese”.
Zemërimi ndaj saj vjen edhe në një kohë kur SHBA dhe Kina janë në mes të një konflikti diplomatik.
Mediat shtetërore kineze gjithashtu e kanë sqaruar shumë qartë se cili është pozicioni i tyre ndaj Fang Fang.
“Rritja e saj globale e nxitur nga media të huaja ka dhënë alarmin për shumë njerëz në Kinë se shkrimtarja mund të ishte bërë vetëm një mjet i dobishëm për Perëndimin për të sabotuar përpjekjet e njerëzve kinezë”, tha një pjesë e Global Times.
“Ditari i saj ekspozon vetëm anën e errët në Wuhan ndërsa injoron përpjekjet që bënë njerëzit lokal dhe mbështetjen e shtrirë në të gjithë vendin”.
Si është pranuar libri i saj?
Është e vështirë të thuhet pasi libri u vu në dispozicion vetëm të premten e kaluar.
New York Times ka vlerësuar ndershmërinë e saj të papërpunuar, duke thënë “ajo mund të jetojë e qetë gjatë bllokimit, por ajo shkruan fjali të guximshme”.
Sidoqoftë, në Amazon, libri është përmbushur me një mori vlerësimesh negative, njëra prej të cilave e quajti librin “informacione krejtësisht të rreme”.
Megjithatë, një recensues e vlerësoi librin, duke thënë se ditari i saj “siguroi një dritare në atë që ishte si të jetosh në një qytet që po shikonte e gjithë bota”.