Një studim i Institutit të Shkencave Sociale dhe Qendrës për Studimin e Etnisë “Marrëdhëniet Sociale ndërmjet Grupeve Etnike në Serbi” tregoi se distanca etnike kur bëhet fjalë për martesën është më e madhe ndërmjet anëtarëve të kombësisë serbe dhe shqiptare, ndërsa kjo distancë zvogëlohet kur bëhet fjalë për bashkëjetesën e serbëve dhe shqiptarëve.
Një e treta e të anketuarve serbë (31%) do të pranonin martesën me një burrë apo grua shqiptare. Qëndrimet e anëtarëve të pakicës kombëtare shqiptare janë edhe më të ngurrta, kështu që vetëm 26.4% e anëtarëve të asaj pakice kombëtare do të martoheshin me anëtarë të kombësisë serbe, njofton Qendra për Studime Etnike dhe Instituti i Shkencave Sociale.
Drejtori i Institutit, Goran Basic, tha në prezantimin e hulumtimit në Media Center se pothuajse dy të tretat e të anketuarve me kombësi serbe do të pajtoheshin të bashkëjetonin me shqiptarët.
“Sondazhi tregon gjithashtu se vetëm 24% e serbëve do të pajtoheshin që një shqiptar të ishte president i Serbisë, ndërsa mbështetja më e madhe për idenë do të vinte nga hungarezët (39%), rumunët (41%), romët (28%), kroatët (53%). , deklaroi Basic.
Kur bëhet fjalë për diskriminimin, shoqëria serbe është e ngarkuar me të, dhe të gjithë përballen me atë problem – sikurse serbët dhe pakicat kombëtare. Diskriminimi është më i zakonshëm në kontaktet joformale, në shkollë ose në punë, ndërsa këto probleme ndodhin në ballafaqim me autoritetet publike ku qytetarët ushtrojnë të drejtat e tyre.
Më shumë se gjysma e shqiptarëve të anketuar (59.6%) dhe boshnjakëve (56.4%) më shumë se dhjetë herë janë përballur me diskriminim në bazë të përkatësisë etnike në kontaktet joformale.
Interesante është që një e treta e të anketuarve me kombësi serbe janë shprehur se gjithashtu përjetojnë diskriminim në bazë të përkatësisë etnike në kontaktet e përditshme me bashkëqytetarët.
Ky hulumtim gjithashtu tregoi se pakicat kombëtare, me përjashtim të hungarezëve, nuk janë të kënaqur me ushtrimin e të drejtave të njohura dhe punën e këshillave kombëtarë.
Studimi tregon gjithashtu se potenciali integrues i shoqërisë sonë, përkundër distancës së treguar shoqërore të bashkësive etnike, është pjesërisht i ruajtur.
Kjo konfirmohet nga fakti se shumica e anëtarëve të pakicave kombëtare janë dygjuhëshe dhe se pakicat kombëtare, përveç shqiptarëve, janë më të lidhura me Serbinë sesa me vendet e tyre të origjinës.
Në këtë sondazh kanë marrë pjesë 2130 qytetarë të komunitetit serb dhe 759 të pakicave kombëtare të përmendura në rezultatet e hulumtimit. /Danas