Presidenti turk komentoi mbi vizitën e tij dhe iu përgjigj pyetjeve të gazetarëve gjatë fluturimit të kthimit në Turqi, duke i cilësuar takimet e tij në Nju Jork dhe Uashington si “konstruktive, produktive dhe historike.”
Presidenti turk Recep Tayyip Erdogan, përfundoi vizitën e tij në Nju Jork për Asamblenë e Përgjithshme të 80-të të Kombeve të Bashkuara dhe takimet pasuese në Uashington me Presidentin e ShBA-së, Donald Trump, duke e përshkruar udhëtimin si “konstruktiv, produktiv dhe historik” për diplomacinë e Turqisë.
Erdogan theksoi se këtë vit Asambleja e Përgjithshme e OKB-së u shënua mbi të gjitha nga situata në Gaza.
“Gjenocidi në Gaza dhe çështja më e gjerë palestineze lanë gjurmë në Asamblenë e Përgjithshme të këtij viti”, tha ai, duke vënë në dukje se Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe dhjetë vende të tjera perëndimore kishin shpallur njohjen e Palestinës.
“Këto vendime njohjeje, veçanërisht nga dy anëtarë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, janë historike. Me këto hapa, numri i vendeve që e njohin Palestinën ka kaluar mbi 150. Mbështetja për zgjidhjen me dy shtete po rritet si në cilësi, ashtu edhe në sasi, por komuniteti ndërkombëtar duhet të veprojë vendosmërisht për ta shndërruar këtë në realitet”, deklaroi Erdogan.
Kreu i shtetit turk argumentoi se “hapat e pamatur dhe politikat e pushtimit” të Izraelit synojnë të pengojnë këto përpjekje, duke shtuar se ai personalisht e ngriti çështjen e Gazës gjatë fjalimit të tij në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, në një takim të përbashkët me Trumpin dhe në një konferencë të nivelit të lartë bashkëkryesuar nga Franca dhe Arabia Saudite.
“Ne do t’i vazhdojmë përpjekjet në këtë drejtim”, tha ai.
Presidenti turk gjithashtu nënvizoi qëndrimet e Turqisë mbi çështjen e Qipros, Sirisë dhe luftës Rusi–Ukrainë, dhe theksoi iniciativat humanitare dhe ndërmjetësuese të Ankarasë, përfshirë Marrëveshjen e Grurit të Detit të Zi dhe shkëmbimin e të burgosurve.
Objektivi i tregtisë dypalëshe prej 100 miliardë dollarësh
Duke kaluar tek agjenda e tij dypalëshe, Erdogan raportoi se takimi i tij me Trumpin përfshiu tregtinë, bashkëpunimin në mbrojtje dhe sigurinë rajonale. Dy liderët riafirmuan objektivin e tyre për 100 miliardë dollarë në tregtinë dypalëshe, me Erdoganin që vuri në dukje se u diskutuan taksat doganore dhe masa të tjera që lehtësojnë tregtinë.
Bashkëpunimi në fushën e mbrojtjes, shtoi ai, u trajtua “me një perspektivë konstruktive”. Një fokus i madh i bisedimeve ishte Gaza, me Erdoganin që theksoi se të dyja palët ndanin vizionin për ndalimin e gjakderdhjes dhe lëvizjen drejt paqes së qëndrueshme.
“Ne u pritëm shumë ngrohtë në Shtëpinë e Bardhë. Atmosfera ishte e sinqertë dhe produktive”, u tha Erdogan gazetarëve.
“Presidenti Trump është një politikan që flet hapur, dhe dialogu ynë e reflekton këtë. Kjo vizitë nuk mund të njolloset nga shpifjet. Ajo do të ketë një ndikim pozitiv në marrëdhëniet turko-amerikane” nënvizoi Presidenti i Turqisë.
Sa i përket Gazës, Erdogan tha se ia përcolli drejtpërdrejt katastrofën humanitare Trumpit.
“Diskutuam si të ecim fillimisht drejt një armëpushimi, pastaj drejt paqes së qëndrueshme, e që pati një konvergjencë pikëpamjesh”. tha Erdogan.
“Zgjidhja me dy shtete mbetet formula e vetme e zbatueshme për paqe të qëndrueshme në rajon. Vrasjet e fëmijëve, grave dhe civilëve të pafajshëm nuk mund të justifikohen nën asnjë pretekst të sigurisë”, shtoi ai, duke premtuar se Turqia do ta mbajë këtë çështje në agjendën ndërkombëtare “derisa të arrihet një paqe e drejtë dhe e qëndrueshme”.
Erdogan gjithashtu komentoi mbi imazhet e vuajtjeve që kishte treguar gjatë fjalimit të tij në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, përfshirë fëmijët e kequshqyer në Gaza.
“Ato foto folën atje ku fjalët dështojnë”, tha ai, duke shtuar se Izraeli po bëhet gjithnjë e më i izoluar.
“Njohja e Palestinës nga gjithnjë e më shumë vende tregon se ndërgjegjja nuk ka heshtur” shtoi ai.
Integriteti territorial i Sirisë
Në çështjet rajonale, Erdogan theksoi mbështetjen për integritetin territorial të Sirisë dhe shprehu shqetësim për sulmet izraelite në të gjithë Lindjen e Mesme, përfshirë Sirinë, Libanin dhe Jemenin.
Ai konfirmoi takimin e tij me presidentin sirian Ahmed al Sharaa në Nju Jork, duke nënvizuar gatishmërinë e Turqisë për të bashkëpunuar në rindërtimin e Sirisë dhe këmbënguljen e saj se “grupet terroriste nuk kanë vend në të ardhmen e Sirisë”.
Ai gjithashtu foli për përmirësimin e marrëdhënieve të Turqisë me Egjiptin, duke vënë në dukje stërvitjen e përbashkët detare në Mesdheun Lindor pas 13 vitesh. Erdogan theksoi se bashkëpunimi si me Egjiptin, ashtu edhe me Libinë po zgjerohet, duke nënvizuar vendosmërinë e shtetit që ai udhëheqë për të mbrojtur të drejtat e saj duke kërkuar një qasje “fitim-fitim” në burimet e Mesdheut.
Mbi çështjen e Qipros, Erdogan përsëriti se “modeli i federatës ka mbaruar” dhe se e vetmja zgjidhje realiste është njohja e dy shteteve sovrane. Ai këmbënguli se zgjedhjet e ardhshme në Republikën Turke të Qipros së Veriut nuk do ta ndryshojnë qëndrimin e Ankarasë.
Së fundi, Erdogan theksoi rëndësinë e unitetit kombëtar përballë sfidave të jashtme, duke kujtuar theksin e tij të hershëm mbi forcimin e “frontit të brendshëm”. Ai theksoi vendosmërinë e Turqisë për të ndërtuar një të ardhme “pa terror,” ndërkohë që vazhdon përparimin në mbrojtje, teknologji dhe ekonomi.
“Politika e jashtme e Turqisë është e orientuar drejt paqes. Ne e dimë se një paqe e drejtë nuk ka humbës. Derisa gjakderdhja të ndalojë, Turqia do ta vazhdojë luftën e saj”, përfundoi Erdogan.